De Merklap

Merklap

Merklappen zijn geborduurde oefenlappen die in vroeger tijden door meisjes van 6 tot 12 jaar meestal op school werden gemaakt. De meisjes leerden borduren om later hun linnengoed te kunnen merken, letteren en versieren.

Rode merklap gemaakt door Mia Moonen op 10-jarige leeftijd. Mia was de moeder van Mariëtte.

Rode merklap gemaakt door Mia Moonen op 10-jarige leeftijd.
Mia was de moeder van Mariëtte.

Wanneer de meisjes verder vorderden in de borduurkunst, borduurden ze naast alleen letters ook motieven. Onderstaand voorbeeld toont diverse motieven en (religieuze) symbolen die op dergelijke borduurlappen werden gemaakt.

Nederlandse merklap met enkele religieuze motieven

Nederlandse merklap met enkele religieuze motieven

Stoplap

Net als merklappen werden stoplappen gemaakt als oefening. Tijdens het maken van een stoplap oefenden meisjes in de leeftijd van 12 tot 18 jaar allerlei stoptechnieken die ze later konden gebruiken bij het herstellen van het linnengoed. Onderstaande foto laat een aantal verschillende stoptechnieken zien.

Nederlandse stoplap, Wageningen, 1837

Nederlandse stoplap, Wageningen, 1837

Pronklap

Door een beperkt aantal meisjes werden aan het eind van de negentiende eeuw, begin twintigste eeuw ook pronklappen gemaakt. Dit vond meestal plaats in een pensionaat. Pronklappen zijn lappen waarop verschillende handwerktechnieken werden geoefend. Vaak werkten meisjes hier enkele jaren aan. De handwerkjuffrouw zette de verschillende handwerkjes aan elkaar zodat er een lange rol ontstond. Deze rollen konden wel twaalf meter lang zijn.

Detail pronklap: "Souvenir de ma Jeunesse" Fall-Mheer 1912 (8 m. x 25 cm.)

Detail pronklap: “Souvenir de ma Jeunesse”
Fall-Mheer 1912 (8 m. x 25 cm.)

Borduurlap

Als meisjes vorderingen maakten in het borduren, oefenden ze doeken met moeilijkere steken, zoals de Rococo- en vlamsteek.

Borduurdoek achttiende eeuw, Rococo-steek

Borduurdoek achttiende eeuw, Rococo-steek

Handwerk- en patroonboekjes

In ons museum bevinden zich talloze handwerk- en patroonboekjes. Deze boekjes dienden als voorbeeld voor de meisjes.

Voorbeeld van drie patroonboekjes

Voorbeeld van drie patroonboekjes